حدیث مضمر‌

از دانشنامه‌ی اسلامی


«حدیث مُضمَر» به حدیثى اطلاق مى‌شود که نام معصوم (علیه‌السلام) توسط راوی از آن حذف و ضمیر غایب جایگزین آن شده باشد، مانند تعبیرهاى «سَئَلْتُهُ» یا «قُلْتُ لَهُ».

برخی از اسباب اِضمار حدیث عبارتند از: تقیه، تقطیع حدیث و تدلیس در حدیث.

عالمان علم رجال، اِضمار در سند حدیث را از اسباب ضعف آن شمرده‌اند، مگر در صورتى که قراینى بر رجوع ضمیر به معصوم (علیه‌السلام) دلالت کند، که در این صورت، روایت با دارا بودن دیگر شرایط، پذیرفته شده و به مضمون آن عمل مى‌شود. برخی بر این باورند که مضمرات راویان جلیل القدر همانند محمد بن مسلم و زراره حجت است.

پانویس

  1. وسائل الشیعة، ۳۰/ ۲۸۳-۲۸۴؛ الرواشح السماویة، ص۲۴۳؛ طرائف المقال، ۲/ ۲۵۰-۲۵۱.

منابع